اندازه گیری دبی با این وسیله بسیار ساده است و کافی است آن را داخل ظرفی که ماده مورد نظر برای اندازه گیری وجود دارد قرار دهیم و نحوه گیری به صورت عمود است. شناوری که در داخل لوله قراردارد دارای چگالی بیشتری نسبت به مایع می باشد. زمانی که این دبی سنج را داخل محیط می گذارید با افزایش جریان مایع شناور نیز به سمت بالا حرکت می کند. تغییر شناور نشان دهنده دبی جریان است. شناور در داخل یک لوله مخروطی شکل به صورت برعکس قرار گرفته است. این ظرف مخروطی که به صورت برعکس است با ورود جریان در قسمت های بالاتر به دلیل زیاد شدن سطح تماسی سیال سرعت حرکت کاهش می باید و فشاری که از طرف سیال به شناور وارد می شود نیز کمتر خواهد شد و کم کم با وزن شناور به تعادل می رسد. با هر تغییری مکان شناور نیز تغییر خواهد کرد و با کمک درجه بندی که بر روی لوله وجود دارد می توان موقعیت و دبی جریان را محاسبه نمود.
در برخی از روتامتر ها میله هدایت کننده ای وجود دارد که از بالا رفتن جریان در عرض جلوگیری میکند و مانع تماس سیال به دیواره ها می شود. با توجه به نوع سیال از روتامتر با جنس های مختلف استفاده می شود. مثلا اگر سیال غیر خورنده و آسیب زا نباشد از جنس شیشه پیرکس استفاده میگردد در غیر اینصورت از دبی سنج فلزی استفاده خواهد شد. این وسیله باید سالانه کالیبره شود و مسائل مختلف مانند وزن شناور و یا چگالی آن می تواند در اندازه گیری روتامتر تغییر ایجاد کند که حتما باید برای اندازه گیری های بعدی کالیبره گردد.